حاملگی طبیعی تا زایمان چهل هفته طول میکشد و میتواند از ۳۷ تا ۴۲ هفته باشد. آنرا به ۳ تا سه ماهه تقسیم میکنند. هر سه ماهه بین ۱۲ تا ۱۴ هفته یا حدود سه ماه طول میکشد که هر سه ماهه با تغییرات خاص هورمونی و فیزیولوژیکی خود همراه است.
آگاهی از تغییراتی که در حین بارداری اتفاق میافتد به شما کمک می کند تا در صورت بارداری خود را برای این تغییرات آماده کنید. همچنین آگاهی از عوامل خطرساز برای هر سه ماه مفید است.
گاهی اوقات اضطراب بارداری به دلیل عدم شناخت شما از این دوران است پس هر چه بیشتر بدانید احساس بهتری خواهید داشت. بنابراین ما در زیر به توضیح مراحل بارداری میپردازیم:
سه ماهه اول بارداری
سه ماهه اول از اولین روز آخرین قاعدگی شروع می شود و چون لقاح حدود ۱۴ روز بعد از اولین روز آخرین قاعدگی انجام می شود، زن در دو هفته آغازین بارداری واقعاً باردار نیست.
سه ماهه اول از هفته اول تا ۱۲ بارداری طول میکشد (دقیقا از زمان لقاح یا هفته ۱۲ حاملگی است) اگر چه ممکن است در طول سه ماهه اول شما از لحاظ ظاهری باردار به نظر نرسید و برآمدگی شکم شما مشخص نباشد ولی بدن جنین در حال رشد را در خود جای داده و دچار تغییرات زیادی مثل افزایش قابل توجهی در سطح هورمون پروژسترون، افزایش ضربان قلب مادر در جهت خونرسانی به جنین و تامین اکسیژن و مواد مغذی مورد نیاز برای جنین این تغییرات همراه با بسیاری از علائم اولیه بارداری است مانند:
خستگی، بیماری صبحگاهی، سردرد و یبوست
سه ماهه اول برای رشد جنین شما بسیار مهم است چرا که در پایان ماه سوم جنین تمام اعضای بدن خود مثل مغز، نخاع و سایر اندام ها را تشکیل می دهد از این رو ضروری است که بدانیم در این مدت چه کارهایی باید انجام بدهیم و چه کارهایی را نباید انجام بدهیم.
چه کارهایی باید انجام بدهیم؟
– داشتن رژیم غذایی سالم از جمله خوردن قرص اسید فولیک به منظور جلوگیری از نقص لوله عصبی
بعد از عدم تکرار عادت ماهانه اولین آزمایشی که در این سه ماهه انجام می دهید، به احتمال زیاد استفاده از بیبی چک در خانه است که بارداری شما را تایید می کند. هنگامی که متوجه بارداری خود شدید در اولین فرصت که می توانید بین هفته شش تا هشتم بعد از آخرین قاعدگی به پزشک مراجعه نمایید. پزشک موارد زیر را بررسی می کند:
تایید بارداری با آزمایش ادرار و خون
اطمینان از ضربان قلب و سلامت جنین با انجام آزمایش سونوگرافی
استفاده از ویتامینهای دوران بارداری و خودداری از مصرف مواد مضر که احتمال سقط جنین را که در سه ماهه اول بالا می برد.
بررسی ایمنی بدن و سطح تغذیه و شاخص های مربوط به سلامتی جنین با انجام تست غربالگری خون
سه ماهه اول بارداری زمان خوبی است که در کلاسهای بارداری زایمان و شیردهی ثبت نام کنید
کارهایی که در سه ماهه اول نباید انجام بدهیم؟
سیگار کشیدن
مصرف الکل
مصرف کافئین ( ولی برخی پزشکان معتقدند مصرف کمتر از ۲۰۰ میلی گرم معادل یک فنجان قهوه یا چای مانعی ندارد)
مصرف گوشت، غذاهای آماده و صدف دریایی
سه ماهه دوم بارداری
شروع سه ماهه دوم از هفته ۱۳ تا ۲۷ بارداری است و به طور معمول راحتترین دوره های زمانی برای اکثر افراد باردار است.
چه کارهایی باید انجام بدهیم؟
بسیاری از علائم اولیه بارداری به تدریج از بین می رود که یکی از این موارد خستگی شما در طول روز است و این میتواند باعث یک خواب آرام درشب شود . در حالی که ناراحتی های اولیه بارداری کاهش می یابد چند عارضه جدید وجود دارد که می توانید به آن ها عادت کنید مانند: گرفتگی پا و سوزش معده، افزایش اشتها و افزایش سریع وزن.
مواظب افزایش وزن خود باشید و روی افزایش وزن توصیه شده توسط پزشک خود کار کنید. پیاده روی کنید، غذاهای سالم و مغذی بخورید و هر بار که به پزشک مراجعه می کنید وزن خود را چک کنید. واریس، کمر درد و گرفتگی بینی ممکن است آشکار تر شود.
برخی آزمایشات غربالگری در سه ماهه دوم انجام میشود حتما در مورد سابقه پزشکی، سابقه خانوادگی یا مسائل ژنتیکی که می تواند برای جنین خطر ساز باشد، با پزشک صحبت کنید.
انجام سونوگرافی آنومالی:
که بین هفته های ۱۸ و ۲۱ بارداری انجام میشود. یک نوع اسکن است که قسمت هایی از بدن کودک اندازه گیری و ارزیابی میکند تا از عملکرد آنها اطمینان حاصل شود. این اعضا شامل: قلب، ریه ها، کلیه ها و مغز است. همچنین در این اسکن جنسیت جنین شما قابل تشخیص است. اگر می خواهید بدانید به پزشک خود اطلاع دهید.
انجام آزمایش دیابت بارداری بین هفته های ۲۶ و ۲۸:
اگر سابقه خانوادگی دیابت دارید یا عوامل خطر ابتلا به دیابت را دارید این آزمایش را زودتر انجام دهید. در طول این آزمایش از شما خواسته می شود یک نوشیدنی با مقدار مشخص گلوکز بخورید و بعد از یک ساعت از شما خون گرفته میشود. اگر مقدار گلوکز خون شما بیش از حد مجاز باشد دیابت بارداری دارید.
در بسیاری موارد پس از تولد نوزادان این مشکل برطرف میشود.
توجه داشته باشید سه ماهه دوم زمانی است که افراد باردار می توانند حرکت جنین خود را برای اولین بار احساس کنند و حتی جنین می تواند صدای شما را تشخیص دهد.
سه ماهه سوم بارداری
سه ماهه سوم از هفته ۲۸ تا به دنیا آمدن نوزاد را شامل میشود و شما در ماه هفتم حاملگی خود هستید و دو ماه دیگر بیشتر تا زایمان شما باقی نمانده است و زایمان شما در ماه آخر این سه ماه انجام میشود.
چه کارهایی در سه ماهه سوم باید انجام بدهیم؟
مراجعه به دکتر زنان در دوران بارداری الزامی است. پزشک شما به طور منظم:
بررسی پروتئین ادرار 24 ساعته
فشار خون شما را بررسی می کند
اندازه گیری رشد قد و وزن جنین
بررسی دست و پاهای شما از نظر ورم کردن
پزشک شما موقعیت کودک شما را تعیین کرده و دهانه رحم شما را بررسی می کند تا نحوه آماده سازی بدن را برای زایمان کنترل کند.
خانم های باردار در هفته های ۳۶ و ۳۸ بارداری برای تشخیص داشتن نوعی باکتری به نام استرپتوکوک گروه (GBS)B مورد بررسی قرار میگیرند. اگر GBS مثبت شود برای جلوگیری از ابتلای کودک به آن آنتی بیوتیک در زمان زایمان تجویز میشود.
سه ماهه سوم زمان خوبی است برای آموزش خود در مورد زایمان. بنابراین در کلاسهای زایمان ثبت نام کنید. کلاس های زایمان برای آماده سازی شما و همسرتان برای موقع زایمان طراحی شده است و یک روش عالی برای یادگیری مراحل مختلف زایمان است و به شما کمک می کند تا هر سوالی که باعث نگرانی و اضطراب شما شده است را از مربی آموزش دیده بپرسید و نگرانی شما رفع شود.
چه کارهایی را نباید انجام بدهیم؟
محدودیت های سفر در سه ماهه سوم اعمال می شود. به طور معمول کشتیهای تفریحی و شرکت های هواپیمایی اجازه سوار شدن به افراد بالای ۲۸ هفته بارداری را نمی دهند. مگر با اجازه مراکز بهداشت عمومی.
تعیین تقریبی تاریخ زایمان
یک بارداری طبیعی ۳۷ تا ۴۲ هفته طول میکشد و چون تولد فرزند جزء یکی از خوشایندترین اتفاقات زندگی هر زوجی است اغلب با برنامهریزیهای بسیاری همراه است و تعیین زمان زایمان مهمترین اصل برای اجرای این برنامه هاست.
تاریخ زایمان شما از اولین روز آخرین قاعدگی شما محاسبه میشود. اگر تاریخ آخرین قاعدگی شما نامشخص باشد ممکن است از روشهای دیگر که دقیق تر هم هستند مثل سونوگرافی ان تی در سه ماهه اول استفاده شود زیرا رشد سریع جنین در تمام دوران بارداری نسبتاً منظم است.
بارداری دورانی است که هیچ اتفاق دیگری در زندگی شما شبیه آن نیست. که برای اطمینان از بهترین نتیجه مهم است که مرتباً به پزشک مراجعه کنید. نوزادانی که از مادرانی که به طور منظم تحت مراقبت های بارداری قرار می گیرد متولد می شوند، کمتر دچار مشکل میشوند.