سونوگرافی یکی از آزمایش های مهم و رایج در دوران بارداری است که وضعیت سلامت جنین و مادر را تحت نظر قرار می دهد. در این مقاله همراه دکتر نفیسه مویدنیا، جراح و متخصص زنان باشید تا شما را با انواع سونوگرافی در بارداری، اهمیت، کاربردها و زمان انجام آن در طول بارداری آشنا کنند.
اهمیت سونوگرافی در دوران بارداری؛ آنچه مادران باید بدانند
اسکن اولتراسوند یا سونوگرافی یکی از مهمترین ابزارهای تشخیصی در دوران بارداری است که متخصص زنان به کمک آن می تواند مشکلات احتمالی جنین یا مادر را شناسایی کرده و اقدات لازم را جهت درمان انجام دهد.
این روش تشخیصی با استفاده از امواج فرا صوتی (اولتراسوند) که بی ضرر هستند، انجام می شود و در صورت تجویز پزشک حتما باید آن را انجام دهید.
نحوه انجام سونوگرافی بارداری
مراحل مختلف سونوگرافی در بارداری عبارتند از:
- پر کردن مثانه قبل از انجام سونوگرافی
- خوابیدن روی تخت معاینه و بالا زدن لباسها
- مالیدن ژل مخصوصی روی شکم مادر
- انجام سونوگرافی با قرار دادن یک پروب روی شکم
- تفسیر نتایج سونوگرافی از روی مانیتور دستگاه توسط متخصص زنان یا متخصص سونوگرافی
شما می توانید سونوگرافی بارداری را در مراکز سونوگرافی یا در مطب و کلینیکهای مختلف توسط متخصص زنان انجام دهید.
انواع سونوگرافی بارداری در رشت
معمولا مادران در طول یک بارداری عادی و کم خطر باید 3 تا 4 سونوگرافی اصلی انجام دهند. این سونوگرافی ها عبارتند از:
سونوگرافی اولیه
سونوگرافی اولیه معمولا در هفته های ششم تا هشتم بارداری تجویز می شود و هدف آن عبارت است از:
- تأیید بارداری
- تعیین سن بارداری
- بررسی محل قرارگیری جنین (برای تشخیص حاملگی های خارج رحمی)
- تشخیص تعداد جنین
- تعیین تاریخ تقریبی زایمان
انجام این سونوگرافی برای تمام زنان باردار ضروری است.
سونوگرافی NT (Nuchal Translucency)
سونوگرافی NT بخشی از غربالگری سه ماهه اول بارداری است که برای اندازه گیری ناحیه شفاف پشت گردن جنین انجام می شود. این سونوگرافی باید در هفته‌های یازدهم تا چهاردهم بارداری به منظور ارزیابی های زیر انجام شود:
- اندازه گیری ضخامت پشت گردن جنین (NT) برای بررسی احتمال وجود ناهنجاریهای کروموزومی در جنین مثل سندرم داون
- ارزیابی سلامت جفت
- بررسی وضعیت رشد اولیه اندامهای جنین
- بررسی وضعیت مایع آمنیوتیک و حجم آن
سونوگرافی NT دومین سونوگرافی ضروری برای تمام مادران باردار است.
سونوگرافی آنومالی (اسکن آنومالی)
سونوگرافی آنومالی یکی از مهمترین سونوگرافی های دوران بارداری است که به طور دقیق تمام اندامهای داخلی و خارجی جنین را بررسی می کند. اهداف این سونوگرافی عبارتند از:
- بررسی دقیق ساختارهای مختلف بدن جنین مثل مغز، کلیه‌ها، قلب، اندامها، …
- تشخیص ناهنجاریهای ساختاری احتمالی
- ارزیابی وضعیت جفت و بند ناف
- بررسی اندازه، شکل و موقعیت اندامهای داخلی و خارجی جنین
- تعیین جنسیت جنین
انجام سونوگرافی آنومالی اسکن در هفته‌های هجدهم تا بیست و دوم بارداری است که تمام زنان باردار آن را انجام می دهند.
سونوگرافی رشد یا سلامت جنین
سونوگرافی رشد در سه ماهه سوم بارداری و از هفته 28 بارداری به بعد گرفته می شود. هرچند این سونوگرافی برای اطمینان از آمادگی جهت زایمان است ولی اهمیت های دیگری نیز دارد، مثلاً:
- بررسی رشد جنین از نظر وزنی، قدی و دور سر
- تعیین وضعیت قرارگیری جنین مثلا بریچ بودن یا نبودن آن که در مشخص شدن نوع زایمان (طبیعی یا سزارین) مهم است.
- ارزیابی وضعیت جفت و مایع آمنیوتیک
- تشخیص مشکلات احتمالی مانند تأخیر رشد داخل رحمی
سونوگرافی هایی که در این بخش به آنها اشاره کردیم، ضروری هستند. البته تعداد دقیق سونوگرافی ها (3 یا 4 تا) بسته به شرایط پزشکی مادر و جنین یا توصیه پزشک متغییر است.
برای انجام سونوگرافی بارداری در گلسار رشت شما هم می توانید از تخصص دکتر نفیسه مویدنیا، جراح و متخصص زنان و زایمان در این زمینه بهره مند شوید. جهت رزرو نوبت با شماره های 03132135933 و 09910535869 تماس بگیرید.
سونوگرافی های اضافی
علاوه بر 4 سونوگرافی اصلی و رایجی که به آنها اشاره کردیم، در شرایط خاص مثل بارداریهای پرخطر برخی از سونوگرافی های زیر نیز باید انجام شوند:
- سونوگرافی داپلر در بارداری برای بررسی جریان خون در جفت و بند ناف و تشخیص اختلالات رشدی جنین
- سونوگرافی های پیگیری رشد جنین برای بررسی مشکلات رشدی
- سونوگرافی های مکرر در مواردی مانند بارداری دوقلویی؛ وجود بیماریهایی مثل فشار خون بالا و دیابت بارداری در مادر، …
سونوگرافی سه بعدی و چهاربعدی بارداری در رشت
در رشت هم می توانید سونوگرافی سه بعدی و چهار بعدی بارداری را انجام دهید. این سونوگرافی ها تصاویر دقیق تری از جنین ارائه می‌دهند. مثلا سونوگرافی سه بعدی تصویر ثابت سه بعدی از جنین تهیه می کند و سونوگرافی چهاربعدی جهت نمایش تصویر سه بعدی متحرک از جنین انجام می شود.
این دو نوع سونوگرافی هر چند برای تشخیص برخی ناهنجاریها در جنین به کار می روند ولی بیشتر جنبه زیبایی و عکس یادگاری دارند. چون چهره جنین در این دو سونوگرافی با وضوح بیشتری نشان داده می شود.
بهترین زمان برای انجام سونوگرافی بارداری
بهترین زمان برای سونوگرافی های بارداری همان بازه های زمانی هستند که با توجه به هدف سونوگرافی تعیین شده اند. مثلا بهترین زمان برای سونوگرافی NT در هفته های 11 تا 14 بارداری؛ سونوگرافی آنومالی در هفته های 18 تا 22 بارداری و سونوگرافی رشد بعد از هفته 28 بارداری است.
مزایا و کاربردهای سونوگرافی در بارداری
به گفته دکتر مویدنیا، سونوگرافی بارداری یک ابزار حیاتی برای تعیین موارد زیر در طول بارداری است:
- تایید بارداری و سن دقیق آن
- تعداد جنین
- نظارت بر رشد جنین در طول بارداری
- تشخیص ناهنجاریهای احتمالی جنینی مثل ناهنجاریهای ساختاری و کروموزومی جنین در مراحل اولیه بارداری
- وضعیت جفت، بند ناف و مایع آمنیوتیک
- موقعیت جنین نسبت به رحم و کانال زایمان
- تخمین تاریخ تقریبی زایمان (با اندازه‌گیری طول استخوانهای بلند جنین)
- نظارت بر وضعیت رحم، تخمدانها و سایر اندامهای لگنی مادر
سونوگرافی و تشخیص بیماریهای جنینی
یکی از کاربردهای مهم سونوگرافی های بارداری تشخیص بیماری و ناهنجاریهای احتمالی در جنین است. به کمک این روش، پزشکان می توانند به موقع مشکلات جنین را شناسایی و درمانهای مناسب را آغاز کنند. برخی از این مشکلات عبارتند از:
- سندرم داون
- نقص لوله عصبی
- بیماریهای قلبی
- ناهنجاریهای کلیوی
- مشکلات مغزی
سونوگرافی جنین توسط متخصص زنان در رشت
دکتر نفیسه مویدنیا، یکی از بهترین متخصص زنان برای سونوگرافی در رشت هستند که با مراجعه به ایشان می توانید سونوگرافی بارداری را توسط یک متخصص زنان مجرب در این حوزه انجام دهید. موارد زیر اهمیت نظارت متخصص زنان در سونوگرافی بارداری را نشان می دهند.
- تفسیر دقیق نتایج سونوگرافی و نظارت بر سلامت بارداری
- ارائه فوری مشاوره های لازم در صورت مشاهده هرگونه ناهنجاری در جنین یا مادر
- تنظیم برنامه‌های مراقبتی مناسب در صورت لزوم
- دیگر بعد از سونوگرافی نیازی به رزرو نوبت برای متخصص زنان نیستید و کار شما با سرعت بیشتری انجام می شود.
همچنین از دیگر مزایای انجام سونوگرافی بارداری در مطب دکتر مویدنیا این است که می توانید در صورت نیاز، نوار قلب جنین را نیز توسط ایشان در مطب انجام دهید.
برای انجام سونوگرافی بارداری در گلسار رشت شما هم می توانید از تخصص دکتر نفیسه مویدنیا، جراح و متخصص زنان و زایمان در این زمینه بهره مند شوید. جهت رزرو نوبت با شماره های 03132135933 و 09910535869 تماس بگیرید.
فاکتورهای موثر بر هزینه سونوگرافی بارداری در رشت
معمولا مواردی مثل نوع سونوگرافی، تجربه پزشک، مرکزی که در آن سونوگرافی را انجام می دهید و طرف قرارداد بودن با بیمه ها روی قیمت سونوگرافی در بارداری تاثیر می گذارند.
جمع بندی پایانی
سونوگرافی در دوران بارداری یکی از ابزاری حیاتی برای نظارت بر رشد و سلامت جنین و مادر است. به کمک این روش می توان عوارض بارداری را کاهش داد. معمولا اکثر مادران باید سه تا چهار سونوگرافی را در طول بارداری انجام دهند.
اما در برخی بارداری ها مثل بارداریهای پر خطر لازم است سونوگرافی های بیشتری مثل سونوگرافی داپلر یا مکرر انجام شود. اغلب سونوگرافی هایی که باید انجام دهید دوبعدی و کاملاً ایمن هستند.
سوالات متداول
رایجترین سوالاتی که مادران باردار در مورد سونوگرافی بارداری از دکتر مویدنیا می پرسند، عبارتند از:
آیا سونوگرافی سه بعدی و چهاربعدی ضرر دارند؟
سونوگرافی سه‌بعدی و چهاربعدی به اندازه سونوگرافی دوبعدی ایمن هستند و اگر توسط افراد متخصص انجام شوند، باید آنها را انجام دهید. با اینحال توصیه می شود در طول بارداری از سونوگرافی های غیرضروری مثل سه بعدی و چهاربعدی برای تهیه عکس آلبوم فرزندتان بپرهیزید.
برای تشخیص جنسیت جنین با سونوگرافی در رشت از کی باید اقدام کنیم؟
برای تشخیص جنسیت جنین از هفته 16 تا 20 بارداری می توانید این سونوگرافی پرطرفدار را انجام دهید. البته دقت عمل این روش بستگی به عوامل مختلفی مثل وضعیت قرارگیری جنین دارد.
آیا سونوگرافی های بارداری به رشد جنین آسیب می زنند؟
خیر، سونوگرافی با امواج بی خطر اولتراسوند انجام می شود و برای تشخیص بسیاری از ناهنجاری های جنینی انجام آن مهم است. پس اگر سونوگرافی برایتان تجویز شده، بدون نگرانی آن را انجام دهید.
اگر سوالی درباره سونوگرافی بارداری دارید، در بخش نظرات می توانید از کلینیک ما بپرسید.
