افتادگی رحم از مشکلاتی است که درمان به‌موقع آن، بسیار مهم است و اگر جدی گرفته نشود، ممکن است به قیمت از دست دادن قدرت باروری تمام شود. در اینجا اطلاعات مفیدی درباره‌ی علائم افتادگی رحم، روش‌های جراحی و درمان افتادگی رحم را در اختیار شما می‌گذاریم تا با آگاهی بیشتر بتوانید سلامت خود را به بهترین شکل حفظ کنید.
افتادگی رحم چیست؟
رحم معمولا توسط لگن، ماهیچه‌ها و بافت‌های اطراف آن در جای خود ثابت است. در برخی از زنان به دلیل بارداری، زایمان طبیعی یا زایمان دشوار، این عضلات ضعیف می‌شوند. همچنین با بالا رفتن سن و کاهش طبیعی هورمون استروژن در بدن، رحم به پایین حرکت می‌کند که به آن افتادگی رحم (Prolapsed Uterus) می‌گویند.
ضعیف و شل شدن عضلات می‌تواند باعث افتادگی رحم یا در مواردی خارج شدن آن از واژن شود. افتادگی رحم درجات مختلفی دارد که براساس میزان پایین آمدن رحم درجه‌ی پیشرفت بیماری مشخص می‌شود. پیشرفته‌ترین حالت افتادگی رحم زمانی است که قسمتی از رحم از واژن خارج شده و درمانی سریع نیاز دارد.
ممکن است افتادگی رحم با مشکلات دیگری همراه باشد. مثلا بخشی از مثانه به سمت واژن حرکت کرده باشد که به آن افتادگی مثانه می‌گویند. این مشکل می‌تواند باعث تکرر ادرار و بی اختیاری ادرار شود.
علائم افتادگی رحم
علائم افتادگی رحم شامل موارد زیر می‌شود:
- احساس فشار یا سنگینی در ناحیه‌ی لگن (مثل این است که روی یک توپ کوچک نشسته‌اید)
- کمردرد
- احساس اینکه چیزی از واژن خارج می‌شود
- بخشی از رحم از واژن بیرون زده باشد
- رابطه جنسی دردناک
- مشکل در دفع ادرار یا مدفوع
- احساس ناراحتی در هنگام راه رفتن
اگر علائم زیر را دارید فورا باید به جراح و متخصص زنان مراجعه کنید:
- مشکل یا ناتوانی در دفع ادرار یا مدفوع
- افتادگی کامل رحم (رحم از واژن خارج شده و قابل لمس است)
اگر هریک از علائم زیر را دارید، حتما پزشک خود را مطلع کنید:
- احساس می‌کنید که دهانه رحم در نزدیکی دهانه واژن قرار دارد یا در داخل واژن احساس فشار می‌کنید و حس می‌کنید که چیزی از واژن خارج می‌شود
- به صورت مداوم دچار بی اختیاری ادرار شده‌اید یا به صورت اضطراری به خروج مدفوع نیاز پیدا می‌کنید
- کمردردی مداوم دارید که در راه رفتن و دفع ادرار و مدفوع مشکل ایجاد می‌کند
علت افتادگی رحم چیست؟
افتادگی رحم زمانی اتفاق می‌افتد که زایمان طبیعی یا دیگر عوامل باعث ضعیف شدن عضلات و بافت‌های لگن می‌شود و این عضلات دیگر نمی‌توانند وزن رحم را تحمل کنند. عوامل زیر می‌تواند در افتادگی رحم تأثیرگذار باشد:
- بارداری و زایمان طبیعی با شرایطی نرمال یا خاص
- شل شدن عضلات لگن به دلیل کهولت سن
- ضعیف شدن یا از بین رفتن قدرت بافت‌ها پس از یائسگی و نبود هورمون استروژن طبیعی
- عواملی که باعث فشار در شکم می‌شود مثل سرفه مزمن (در بیماری‌هایی مثل برونشیت و آسم)، زور زدن زیاد (در یبوست)، تجمع مایعات در شکم و یا تومورهای لگن که البته نادر است
- اضافه وزن یا چاقی که باعث فشار اضافی بر عضلات لگن می‌شود
- جراحی در ناحیه لگن
- مصرف سیگار
عوامل دیگری مثل سابقه‌ی ارثی و ژنتیکی و بلند کردن وزنه‌های سنگین هم وجود دارند که می‌توانند در افتادگی رحم موثر باشند.
روند تشخیص افتادگی رحم
وقتی به پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه می‌کنید، او با در نظر گرفتن سابقه‌ی پزشکی و معاینه‌ی لگن تشخیص می‌دهد که شما دچار افتادگی رحم شده‌اید یا از مشکل دیگری رنج می‌برید. اگر بیماری شما خفیف باشد، شاید لازم باشد که هنگام معاینه، با کارهایی مثل سرفه کردن بر شکم خود فشار بیاورید.
در مواردی که افتادگی رحم حادتر است و باعث انسداد مجرای ادرار شده است، ممکن است به آزمایش‌های بیشتر مثل سونوگرافی و عکس IVP نیاز باشد. همچنین اگر چندین عضو بدن از جمله رحم و مثانه دچار افتادگی شده باشند، از MRI برای تعیین بهتر روند درمان استفاده می‌شود.
درمان افتادگی رحم
نوع درمان افتادگی رحم براساس میزان ضعف عضلات اطراف رحم انتخاب می‌شود.
درمان افتادگی رحم با جراحی
وقتی روش‌های جراحی تنها انتخاب برای درمان افتادگی رحم هستند، سن بیمار و امکان بارداری، عواملی هستند که در تعیین نوع جراحی اهمیت می‌یابند. اگر بیمار قصد بارداری داشته باشد، از روش‌های جراحی ترمیمی استفاده می‌شود تا امکان فرزندآوری را در آینده داشته باشد؛ اما اگر بیمار به سن یائسگی رسیده باشد و رحم قدرت باروری نداشته باشد، متخصص و جراح زنان می‌تواند از جراحی‌هایی مثل هیسترکتومی برای خارج کردن رحم استفاده کند.
ممکن است متخصص و جراح زنان همزمان با جراحی افتادگی رحم، افتادگی دیواره‌های واژن، مجرای ادرار و مثانه را نیز اصلاح کند. اگر قصد داشتید جراحی زیبایی واژن هم انجام دهید، می‌توانید با پزشک خود مشورت کنید تا امکان انجام همزمان این نوع جراحی با درمان افتادگی رحم برای شما سنجیده شود. معمولا زنان هنگام جراحی افتادگی رحم به گزینه‌هایی مثل لابیاپلاستی و تنگ کردن واژن هم فکر می‌کنند.
روش انجام جراحی افتادگی رحم می‌تواند از طریق باز کردن شکم یا از داخل واژن باشد. در مواردی، با ابزار مخصوص بریدگی‌هایی کوچک بر روی شکم یا واژن ایجاد می‌شود و از طریق آن‌ها جراحی صورت می‌گیرد.
درمان خانگی افتادگی رحم
با انجام تمرینات کگل می‌توانید عضلات لگن را تقویت کنید. این تمرین‌ها به دیافراگم لگنی کمک می‌کند که با قدرت بیشتری رحم را در جای خود نگه دارد.
درمان دارویی افتادگی رحم
استفاده از استروژن موضعی یا وسایل و حلقه‌هایی که در داخل واژن قرار می‌گیرند، به تقویت و حیات دوباره‌ی عضلات و بافت‌های واژن کمک می‌کنند. البته معمولا استروژن فقط برای زنانی که به سن یائسگی رسیده‌اند یا دچار یائسگی زودرس شده‌اند، تجویز می‌شود.
اگر جراحی گزینه‌ی مناسبی برای بیمار نباشد، استفاده از ابزار کمکی مثل پساری (pessary) گزینه‌ای دیگر برای درمان افتادگی رحم است. این وسیله، ابعاد و شکلی مختص بیمار دارد و در داخل واژن قرار می‌گیرد تا به عنوان نگه‌دارنده‌ی رحم عمل کند. البته اگر میزان افتادگی رحم زیاد باشد احتمال موفقیت این روش، اندک است. همچنین استفاده‌ی طولانی‌مدت از آن می‌تواند آزاردهنده باشد و ممکن است باعث ترشحاتی با بوی بد شود.
بهترین دکتر زنان رشت برای درمان افتادگی رحم
اگر در رشت سکونت دارید و علائم افتادگی رحم را در بدن خود مشاهده می‌کنید، می‌توانید از مطب دکتر نفیسه مویدنیا، متخصص زنان و زایمان رشت، نوبت بگیرید.
ببخشید من ۳۲سالمه ۲ تا فرزند دارم و افتادگی رحم دارم میخواستم بدونم ک افتادگی رحم در تکرار ادرار تاثیر داره یا ن